-
1 złamać
(-mię, -miesz); vb; od łamać* * *pf.1. (= przełamać) break; złamać pieczęć break a seal; złamać kark break one's neck; złamać szyfr break a code; żeby kózka nie skakała, toby nóżki nie złamała play with fire and you are going to get burnt.2. med. break, fracture.3. (= pokonać) break (down); crush; overcome; złamać komuś serce break sb's heart; złamać komuś życie make sb unhappy.4. prawn. break, breach, violate, transgress; złamać słowo break one's word l. promise, go back on one's word.5. druk. make up; impose.pf.1. (= przełamać się) break.2. pot. (= ulec namowom) yield, give in.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > złamać
-
2 łam|ać
impf (łamię) Ⅰ vt 1. (kruszyć) to break [gałąź, chleb]; to break, to fracture [kość, kończynę]- setki narciarzy łamią nogi na nartach hundreds of skiers break a. fracture their legs (when) skiing- łamać komuś karierę przen. to ruin a. wreck sb’s career- łamać komuś życie przen. to ruin sb’s life- łamać opór wroga to break a. wear down the enemy’s resistance ⇒ złamać3. (naruszać) to break, to violate [umowę, traktat, przepisy, prawo]; to break, to infringe [przepisy drogowe]- łamać obietnicę to break a. go back on a promise- łamanie norm współżycia społecznego violating social norms ⇒ złamać4. przen. to break [osobę]- przesłuchanie łamało najsilniejszych the toughest broke down a. cracked under interrogation ⇒ złamać5. (odczytywać) to break, to crack [szyfr, kod]- łamać szyfr/kod nieprzyjaciela to break the enemy’s cipher/code ⇒ złamać6. Druk. to make up [książkę, gazetę] ⇒ złamać Ⅱ łamać się 1. (dzielić się) to share 2. (zginać się, pękać) [drzewa, lód] to break, to crack; [kość] to break, to fracture- łamać się pod ciężarem owoców (uginać się) to bend a. sag under the weight of the fruit; (pękać) to break a. snap under the weight of the fruit ⇒ załamać się3. przen. (odbijać się) to be reflected- odbicie drzewa łamało się w wodzie the reflection of the tree was broken by ripples in the water- w kroplach rosy łamały się promienie słońca the sun’s rays reflected off the dewdrops- fale łamały się o brzeg the waves were breaking against the shore ⇒ załamywać się4. przen. [osoba] to give up- łamać się pod naciskiem trudności to break (down) a. crack under the strain- nie łam się, wszystko będzie dobrze! don’t worry, everything’s going to be all right! ⇒ załamać się5. pot. (wahać się) to dither; to dilly-dally pot.- powoli łamał się he was beginning to bend ⇒ złamać się6. przen. (walczyć) to struggle, to wrestle, to grapple- łamać się ze sobą to wrestle with one’s conscience- łamać się z przeciwnościami losu to struggle against adversity■ łamać sobie głowę (nad czymś) pot. to rack one’s brains a. to puzzle (over sth)- łamać sobie język pot. to twist one’s tongue- łamię sobie język na francuskich wyrażeniach I have trouble getting my tongue (a)round French phrases- łamać szeregi to break ranks- łamać zęby na czymś pot. to find sth a tough a. hard nut to crack, to find sth heavy going- głos się mu/jej łamie his/her voice breaks- ze wzruszenia łamał mu się głos his voice quivered a. faltered (with emotion)- mówić łamiącym się głosem to speak in a faltering voice- łamie mnie w kościach pot. my bones are aching- łamie mnie w krzyżu pot. my back is killing meThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > łam|ać
-
3 złam|ać
pf (złamię) Ⅰ vt 1. (przełamać) to break [kij, laskę, pieczęć]- złamać rękę/nogę to break one’s arm/leg- złamać kark to break one’s neck2. (pokonać) to break- złamać czyjś opór to break sb’s resistance- złamać szyki nieprzyjaciela to break the enemy’s ranks- złamać komuś serce to break sb’s heart3. (naruszyć przepisy, nie dotrzymać słowa) to break- złamać prawo to break the law- złamać przepis drogowy to infringe a traffic regulation- złamać słowo to break one’s word4. Druk. to format Ⅱ złamać się 1. (pęknąć) to break 2. pot. (ustąpić) to break down■ złamać szyfr to break a. crack a code- złamany we dwoje doubled over- nie mam złamanego grosza I haven’t got a penny to my name- to nie jest warte złamanego grosza it’s not worth a brass farthingThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > złam|ać
-
4 wyłamywać
impf ⇒ wyłamać* * *(-uję, -ujesz); perf -ać; vt* * *ipf.1. (= otwierać siłą) (drzwi, kraty) force (open), break (down).2. (= złamać) break off.3. wyłamywać palce (= strzelać palcami) crack one's knuckles.ipf.1. (= postąpić wbrew woli większości) step l. get out of line.2. (= złamać się) break off.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > wyłamywać
-
5 pod
Ⅰ praep. 1. (poniżej) under(neath), beneath, below- pod kredensem/parasolem under the sideboard/an umbrella- pod ziemią below (the) ground, under(neath) the ground- pod powierzchnią below a. under(neath) the surface- mieszkanie pode mną the flat below a. underneath mine- tunele pod centrum miasta tunnels under(neath) a. beneath the city centre- pod warstwą tynku beneath a layer of plaster- czuć piasek pod stopami to feel the sand under a. beneath one’s feet- zaglądałeś pod biurko? have you looked under the desk?- zginął pod kołami ciężarówki he died under the wheels of a lorry- jego córka wpadła pod samochód his daughter was run over a. hit by a car- włóż jakiś sweter pod płaszcz put a jumper on under your coat- na liście jego nazwisko było pod moim his name was underneath mine on the list- złożyć podpis pod petycją to sign a petition- pod jego piórem/pędzlem książk. in his rendition2. (obok, koło) at, by; (z nazwą geograficzną) near- pod drzwiami at a. by the door- pod ścianą by the wall- pod samym szczytem just below a. right beneath the summit- pod basztą/wzgórzem zamkowym at the foot of the tower/the castle hill- pod lasem at the edge of the forest- spotkajmy się pod kinem let’s meet outside the cinema- podwiózł mnie pod dom he drove me right home- podkradł się pod bramę he crept up to the gate- miejscowość pod Krakowem a place near Cracow- bitwa pod Waterloo the Battle of Waterloo- na lato wyjeżdżali zwykle pod Warszawę in the summer they usually stayed somewhere outside Warsaw3. (w kierunku przeciwnym do) against- pod wiatr against the wind- pod prąd against the current, upstream- płynąć pod prąd to go against the current także przen.- pod światło against the light- iść/patrzeć na coś pod słońce to walk/look at sth with the sun in one’s eyes- zrobić zdjęcie pod słońce to take a photo against the sun- pod górę uphill- ścieżka biegnąca pod górę an uphill path, a path going uphill4. (wskazujące na podporządkowanie) under- pod czyimś dowództwem/nadzorem under sb’s command/supervision- pod eskortą policji under police escort- państwo Franków pod rządami Karolingów the Frankish state under (the rule of) the Carolingians- tereny znajdujące się pod okupacją niemiecką areas under German occupation- pacjenci/uczniowie pod moją opieką patients/pupils in my care- córkę zostawili pod opieką babci they left their daughter in the care of her grandmother- przekazać projekt pod dyskusję to put forward a plan for discussion- poddać wniosek pod głosowanie to put a motion to the vote- mam pod sobą 20 pracowników I have 20 people under me- pod wiceministrem było pięciu dyrektorów there were five directors below the deputy minister5. (wskazujące na przyczynę, okoliczności) under- pod narkozą under a general anaesthetic- pod moją/jego nieobecność in my/his absence- pod (czyjąś) presją under pressure (from sb)- pod przymusem under duress książk. a. coercion- pod wpływem kogoś/czegoś under the influence of sb/sth- pod pretekstem ważnego spotkania under a. on the pretext of having an important meeting (to attend)- złamać się/ugiąć się pod ciężarem czegoś to break/buckle under the weight of sth także przen.- zeznawać pod przysięgą to testify under a. on GB oath- obiecał to zrobić pod słowem honoru he gave his word of honour that he would do it, he promised on his word of honour that he would do it- został aresztowany pod zarzutem kradzieży he was arrested on a theft charge a. on a charge of theft- nasze pozycje znalazły się pod silnym ostrzałem wroga our positions came under heavy enemy fire6. (wskazujące na konsekwencje) under- pod groźbą eksmisji under threat of eviction- pod karą grzywny under a. on penalty of a fine- pod karą śmierci on a. under pain of death, under a. on penalty of death- pod odpowiedzialnością karną under a. on penalty of law7. (z nazwą, tytułem) under- wiersz pod tytułem „Kot” a poem entitled ‘Cat’- operacja pod kryptonimem „Arka Noego” an operation code-named a. under the code name ‘Noah’s Ark’- kościół pod wezwaniem św. Augustyna a church dedicated to a. under the patronage of St Augustine- pod pseudonimem under a pseudonym- urodzić się pod znakiem Lwa/Raka to be born under the sign of Leo/Cancer- na liście figurowała pod nazwiskiem panieńskim she appeared on the list under her maiden name- co rozumiesz pod pojęciem feminizmu? what do you understand by the notion of feminism?8. (z adresem, numerem) at- muzeum mieści się pod numerem piątym the museum is located at number five- zanieś te bagaże pod ósemkę take this luggage to (room) number eight- więcej informacji uzyska pan pod numerem 913 you can find out more by ringing 913- zostaw dla mnie wiadomość pod tym numerem leave a message for me at this number9 (wskazujące na dopasowanie) kapelusz pod kolor płaszcza a hat to match the colour of the coat- musisz dobrać narzutę pod kolor zasłon you need to a. have to choose a bedspread to go with a. match (the colour of) the curtains- podkładać słowa pod melodię to put words to the music10 pot. (w stylu) in the style of, in imitation of- obrazy malowane pod Picassa pictures in the style a. in imitation of Picasso- napisał wypracowanie pod swoją polonistkę he wrote his essay the way his Polish teacher would like it11 (blisko) towards, toward US- pod wieczór towards the evening- pod koniec wieku/przedstawienia towards the end of the century/performance- mieć pod pięćdziesiątkę to be getting on for a. approaching fifty- temperatura dochodziła pod czterdziestkę pot. the temperature was approaching forty12 (z okazji) pot. to- wypijmy pod twoją czterdziestkę here’s to your fortieth birthday! pot.- pod nasze spotkanie! here’s to our little get-together! pot.- kieliszek wódki pod śledzika a glass of vodka to go with the herringⅡ pod- w wyrazach złożonych (niżej w hierarchii) sub-, under-- podtytuł subtitle- podsekretarz undersecretary* * *1. prep +instr1) ( poniżej) underpod wodą/ziemią — underwater/underground
pod spodem — below, underneath
2) ( obok) by3) ( w pobliżu) near4) ( dla wyrażenia przyczyny) under2. prep +accpod wpływem/przymusem — under the influence/pressure
1) ( kierunek) underpod wiatr/prąd — against the wind/stream
2) ( dla wyrażenia czasu)pod wieczór/koniec — towards the evening/end
3)pod warunkiem, że... — on condition (that)...; provided lub providing (that)...
książka pod tytułem... — a book entitled...
pod przysięgą — under lub on BRIT oath
pod karą/groźbą czegoś — on pain of/under threat of sth
* * *prep.+ Ins.1. (= poniżej) under; pod stołem under the table; pod ziemią underground; pod wodą underwater; pod spodem below, underneath; pod marynarką/płaszczem under one's jacket/coat; pod parasolem under the umbrella.2. (= tuż przy czymś) by; pod ścianą by the wall; pod drzwiami at the door; dom pod Londynem a house near London; bitwa pod Grunwaldem/Waterloo the battle of Tannenberg/Waterloo; pod ręką at hand; wszystkie potrzebne książki mam pod ręką all the books I need are at hand.3. ( w zwrotach wyrażających przyczynę) under; pod przymusem under pressure; pod wpływem czegoś under the influence of sth; pod naciskiem under duress; pod zarzutem czegoś on a charge of something; ugiąć się pod ciężarem czegoś be laden with sth, bend down under the load of sth; pod pretekstem czegoś under l. with the pretext of sth.4. (= pod nadzorem, opieką) under, in; pod czyimś przewodnictwem under the leadership of sb; pod kontrolą under control; pod czyimś kierunkiem under sb's supervision; pod czyimś dowództwem under sb's command; pod okiem wychowawcy under the tutor's supervision; statek pod polską banderą a ship under the Polish banner; urodzić się pod szczęśliwą gwiazdą be born under a lucky star.5. ( dla wyrażenia sankcji) under, on; pod groźbą czegoś under threat of sth; pod karą pozbawienia wolności under threat of imprisonment; zeznawać pod przysięgą testify on l. under the oath.6. ( w zwrotach wyrażających nazwy) kościół pod wezwaniem św. Tomasza St. Thomas Church, St. Thomas's Church, the Church of St. Thomas; powieść pod tytułem... novel entitled...; lepiej znana pod panieńskim nazwiskiem better known by her maiden name; piszę pod pseudonimem Kulis I write under the pen name of Kulis; kino pod nazwą Paladium Paladium movie-theater.7. ( w zwrotach wyrażających położenie) podpisać się pod listem/petycją sign a letter/petition; umieścić pieczęć pod umową stamp the contract/agreement.9. + Acc. ( w zwrotach wyrażających kierunek) under; pod stół under the table; pod prąd against the stream l. tide; pod wiatr against the wind; pod górę uphill; wpaść pod tramwaj/samochód/pociąg be hit by a streetcar/car/train, be run over by a streetcar/car/train.10. + Acc. (w zwrotach wyrażających czas, okoliczności) at, in; pod koniec lipca at the end of July; pod wieczór in the evening, towards (the) evening; pod twoją nieobecność in your absence; mężczyzna pod pięćdziesiątkę a man approaching l. nearing fifty.11. + Acc. ( w zwrotach wyrażających robienie czegoś na wzór czegoś) robić coś pod dyktando do what one is told by sb; dobrać zasłony pod kolor dywanu match the curtains with the carpet; malować pod kogoś paint for sb.12. + Acc. ( w innych zwrotach) oddać propozycję pod dyskusję submit the suggestion for discussion; wziąć coś pod rozwagę take sth into consideration; oddać projekt ustawy pod głosowanie submit the bill to a vote.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pod
-
6 przełam|ać
pf — przełam|ywać impf (przełamię — przełamuję) Ⅰ vt 1. (rozłamać) to break [bułkę, czekoladę]- przełamać coś na pół/dwie części to break sth in half/in two- przełamać kij na kolanie to break a stick over one’s knee2. przen. (przezwyciężyć) to overcome [niechęć, przeszkody, trudności]; to break [opór, upór]- przełamać mur milczenia/obojętności to break the wall of silence/indifference- przełamał nieśmiałość i poprosił ją do tańca he overcame his shyness and asked her to dance- jak przełamać upór dziecka? how can you break a child’s stubborness?- nasze oddziały przełamały linię obrony nieprzyjaciela Wojsk. our troops broke through the enemy’s defences3. Druk. to impose [kolumny, tekst] 4. Szt. to soften [kolor, odcień] Ⅱ przełamać się — przełamywać się 1. (złamać się) to break- kij/pręt przełamał się the stick/bar broke- łódź przełamała się na pół i zatonęła the boat broke in half and sank2. (przemóc się) to overcome one’s feelings- przełamał się i przeprosił go pierwszy he swallowed his pride and apologized to him- przełamywał się, żeby odpowiadać na pytania he forced himself to answer questions3. książk. (podzielić się z drugą osobą) przełamać się chlebem z kimś to share bread with sb■ przełamać (pierwsze) lody to break the iceThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przełam|ać
-
7 pieprzn|ąć
pf (pieprznęła, pieprznęli) wulg. Ⅰ vt 1. (walnąć) pieprznąć kogoś to smash sb pot. (czymś with sth)- pieprznąć kogoś w głowę to smash sb on the head2. (ukraść) to swipe pot., to pinch GB pot.- ktoś nam pieprznął wycieraczki sb swiped our (windscreen) wipers3. (powiedzieć) aleś głupstwo pieprznął what a load of crap you came out with posp. Ⅱ vi 1. (spaść, upaść) [osoba, rzecz] to fall; (uderzyć w coś) to slam- potknęła się i pieprznęła jak długa she tripped and fell arse over tit wulg.- samochód wpadł w poślizg i pieprznął w drzewo the car skidded and slammed into a tree2. (wybuchnąć) [granat, petarda] to go off; (złamać się) [maszt, deska] to collapse- baliśmy się, że drabina pieprznie we were afraid the ladder would collapseⅢ pieprznąć się 1. (uderzyć się) to smash vt- padając, pieprznęłam się głową o kant stołu as I fell I smashed my head on the edge of the table2. (pomylić się) to screw up posp.- pieprznęli się w obliczeniach they screwed up in the calculationsThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pieprzn|ąć
-
8 praw|o
Ⅰ n 1. sgt (ogół przepisów) law- prawo nowożytne modern law- prawo polskie/francuskie Polish/French law- reguły a. normy prawa legal norms a. principles- rządy prawa the rule of law- zgodnie z prawem in accordance with a. according to the law- zgodnie z polskim prawem under Polish law- zgodnie z duchem i literą prawa in accordance with the spirit and the letter of the law- wbrew prawu against the law, contrary to the law- stosować się do przepisów prawa to abide by a. obey the law- złamać prawo to break the law- być niezgodnym z prawem a. wbrew prawu to be against the law- uznać przerywanie ciąży za niezgodne z prawem to criminalize abortion- działać w granicach prawa/niezgodnie z prawem to operate within/outside the law- stać ponad prawem to be above the law- wejść w konflikt z prawem to fall foul of a. to come into conflict with the law- wyjąć kogoś spod prawa Hist. to outlaw sb- człowiek wyjęty spod prawa Hist. an outlaw- w imieniu prawa in the name of the law- w obliczu prawa in the eyes of the law- nieznajomość prawa nie zwalnia od odpowiedzialności ignorance of the law is no excuse a. defence, ignorance is no defence- prawo drakońskie Hist. Draconian law2. (norma prawna, ustawa) law; (zapisana) statute- zbiór praw a legal code a. code of laws- system praw a system of law, a legal system- uchwalać a. stanowić prawa to enact a. make laws- uchwalić prawo to pass a. adopt a law- uchylić prawo to revoke a. rescind a law książk.- prawo o spółdzielczości/środkach masowego przekazu a law on the cooperative movement/on the mass media- nowe prawo wchodzi w życie a. obowiązuje od 1 maja the new law comes into effect on a. applies as of 1 May- prawo o stowarzyszeniach wygasa a. traci moc 31 grudnia the law on association lapses on a. as of 31 December3. sgt (nauka) law- wydział prawa a law faculty- student/studentka prawa a law student- studiować prawo to study a. read law- ukończyć prawo to graduate in law4. (uprawnienie) right (do czegoś to sth); entitlement książk. (do czegoś to sth); eligibility U (do czegoś for sth)- prawa człowieka/zwierząt human/animal rights- działacz/kampania na rzecz obrony praw zwierząt an animal rights activist/campaign- prawa kobiet women’s rights- prawa publiczne/obywatelskie public/civil rights- prawa małżeńskie/rodzicielskie marital/parental rights- prawa i obowiązki obywatela civil rights and duties- prawo własności proprietorship, ownership- prawa spadkowe inheritance rights- prawa miejskie a (town/city) charter- nadać/odebrać prawa miejskie to grant/revoke a town/city charter- uczestniczyć w zebraniu bez prawa głosu to take part in a meeting without the right to vote- prawo pierwszeństwa przejazdu the right of way- równe prawa equal rights- prawo do emerytury pension rights- prawo do pracy/do strajku the right to work/to strike- mieć prawo do corocznego urlopu/do emerytury to be entitled to annual leave/to a retirement pension- mieć prawa do książki to have a. hold the copyright on a. in a. for a book- mieć prawo do ekranizacji powieści to own the film rights to a novel- mieć prawo coś zrobić to have the right a. to be entitled to do sth- ona nie ma prawa tak cię traktować she has no right to treat you like that- masz pełne prawo odmówić you have every right to refuse- kto ci dał prawo mnie krytykować? what gives a. who gave you the right to criticize me?- rościć/zastrzec sobie prawo do czegoś to claim/reserve the right to sth- nabyć/utracić prawo do czegoś to gain a. acquire/lose the right to sth- zrzec się prawa do czegoś to relinquish a. renounce one’s right to sth książk.- przyznać komuś prawo do czegoś to grant sb the right to sth- odmówić komuś prawa do czegoś to deny sb the right to sth- pozbawić kogoś prawa wykonywania zawodu to deprive sb of the right to practise their profession, to ban sb from practising a profession- upominać się o swoje prawa a. dochodzić swoich praw to demand a. claim one’s rights- jakim prawem? by what right?- jakim prawem wtrącasz się w moje sprawy? who gave you the right to interfere in my affairs?- wszelkie prawa zastrzeżone all rights reserved- wywiad publikowany na prawach wyłączności an exclusive interview- na równych prawach on equal terms- ona jest tu na prawach domownika she’s treated here as one of the family- prawo łaski the prerogative of mercy- skorzystać z prawa łaski to pardon, to be pardoned5. Aut. prawo jazdy driving licence GB; driver’s license US- zdawać/zdać egzamin na prawo jazdy to take/pass one’s driving test- chodzić na kurs prawa jazdy to take driving lessons6. (zasada, prawidłowość) law, principle- prawa naturalne/ekonomiczne/społeczne natural/economic/social laws- prawa fizyczne/natury the laws of physics/nature- odkryć/sformułować prawo to formulate a law a. principle- podlegać prawom materii/przyrody to be subject to the laws of matter/natureⅡ adv. 1. na a. w prawo (w prawą stronę) to the right; (po prawej stronie) on a. to the right- na prawo od budynku jest sad to the right of the building there’s an orchard- na prawo jest a. widzicie ratusz to a. on your right is a. you can see the town hall- iść/skręcić w prawo a. na prawo to go/turn right- skręć w pierwszą (ulicę) w prawo take the first (street to the) right- na prawo patrz! Wojsk. eyes right!- szastał pieniędzmi na prawo i lewo he was spending money right, left and centre pot.- w prawo i w lewo (na wszystkie sposoby) in every possible way2. pot. (w polityce) pójść na prawo to veer to the right- zwrot na prawo a turn to the right- być na prawo od kogoś to be to the right of sb- być na prawo od centrum to be right of centreⅢ z prawa pot. (po prawej stronie) from the right- z prawa rozciągały się pola to the right, there were fields- z prawa i z lewa from all sidesⅣ prawo- w wyrazach złożonych 1. (odnoszący się do strony) right- 2. (dotyczący prawa) law-- □ prawa kardynalne Hist. cardinal laws- prawo administracyjne administrative law- prawo autorskie copyright law- prawo biogenetyczne recapitulation theory; Biol. palingenesis- prawo bliższości Hist., Prawo (the right of) primogeniture- prawo budowlane building code- prawo chełmińskie Hist., Prawo Chełm Law (a charter defining terms under which Polish towns were incorporated, modelled on the Magdeburg Law)- prawo ciążenia Newtona Fiz. Newton’s law of gravitation- prawo cywilne civil law- prawo doraźne Prawo summary justice- prawo finansowe a. skarbowe revenue law- prawo handlowe commercial a. trade law- prawo kanoniczne a. kościelne canon a. church a. ecclesiastical law- prawo karne Prawo criminal law- prawo karne wykonawcze penal law- prawo karne skarbowe penal revenue law- prawo lokalowe housing law- prawo łowieckie game laws- miasto na prawie magdeburskim a town chartered according to the Magdeburg law- prawo mennicze Hist. minting rights- prawo międzynarodowe international law- prawo Murphy’ego Murphy’s a. Sod’s pot., żart. Law- prawo obywatelstwa right of citizenship- prawo państwowe constitutional law- prawo Parkinsona Parkinson’s law- prawo pracy labour legislation, employment legislation- prawo prasowe press legislation- prawo probiercze assay law- prawo procesowe adjective a. procedural law- prawo rodzinne family law- prawo rzymskie Roman law- prawo wartości Ekon. the law of value- prawo wojenne law of war- prawo wyborcze electoral a. election law- bierne prawo wyborcze eligibility to stand for election, right to be elected- czynne prawo wyborcze voting rights, suffrage, franchise- powszechne prawo wyborcze universal suffrage a. a universal franchise- prawo wyborcze dla kobiet women’s suffrage- prawo zwyczajowe common law, custom- albo w prawo, albo w lewo you can’t have your cake and eat itThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > praw|o
-
9 serce
-a; -a; nom pl; -a; ntheart, ( dzwonu) clapper, tonguecałym sercem lub z całego serca — wholeheartedly, with all one's heart
z ręką na sercu, nie wiem — cross my heart, I don't know
brać (wziąć perf) (sobie) coś do serca — to take sth to heart
kamień spadł mi z serca — (przen) it's a weight lub load off my mind
serce mi się kraje — my heart breaks lub bleeds, it breaks my heart
* * *n.1. (narząd; fragment piersi; natura człowieka; siedlisko uczuć; wyobrażenie serca, rysunek; odwaga; środek czegoś) heart; bratnie serce a person after one's own heart; Serce Jezusowe kośc. the Sacred Heart; serce miasta the heart of the city; sztuczne serce med. artificial heart; waleczne serce brave heart; ( osoba) a heart of oak; niewydolność serca pat. heart l. cardiac failure; zawał serca l. mięśnia sercowego pat. coronary thrombosis; pot. coronary, heart attack; zatrzymanie akcji serca pat. cardiac arrest; bicie serca heartbeat; dama serca ladylove; dobroć serca kind-heartedness, the milk of human kindness; linia serca ( na dłoni) heartline; operacja na otwartym sercu chir. open-heart surgery; przeszczep serca chir. heart transplant; przyjaciel od serca bosom friend; rozmowa od serca heart-to-heart talk; bez serca ( o osobie) heartless; całym sercem l. z całego serca whole-heartedly, with all one's heart and soul; chować w sercu urazę do kogoś bear a grudge against sb; chwytać za serce tear at sb's heart; co w sercu, to na języku what the heart thinks, the mouth speaks; co z oczu, to i z serca out of sight, out of mind; człowiek wielkiego serca a person of great heart; czego oczy nie widzą, tego sercu nie żal what the eye sees not, the heart craves not; drogi memu sercu dear to my heart; iść l. pójść za głosem serca let one's heart rule one's head; kamień spadł mi z serca that's a load l. weight off my chest l. mind; leżeć komuś na sercu (o problemie, sprawie) press heavily on sb's mind; ( o winie) lie heavy on sb; mieć dobre serce be kind-hearted, have one's heart in the right place; mieć do czegoś serce have one's heart in sth, have the heart to do sth; nie miałem serca mu o tym powiedzieć I didn't have the heart to tell him about it; wiesz, jakoś nie mam do tego serca (= nie mam na to ochoty) you know, I just don't have my heart in it; mieć miękkie serce be soft-hearted; mieć miękkie serce dla kogoś be an easy touch for sb, have a soft spot for sb; mieć problemy z sercem have a heart condition; mieć serce na dłoni wear one's heart on l. upon one's sleeve; mieć serce z kamienia have a heart of stone l. flint; mieć złote serce have a heart of gold; miejże serce! (= okaż dobroć) have a heart!, show mercy!; nie mieć Boga w sercu be heartless; oddać komuś swe serce (= zakochać się) give l. lose one's heart to sb; od serca l. z serca płynące (np. o życzeniach) from the bottom of one's heart, heart-felt; okazać komuś serce show kindness to sb; otworzyć l. obnażyć przed kimś serce open l. bare one's heart to sb; podbić czyjeś serce win sb's heart; przyjąć kogoś z otwartym sercem give sb a heart-felt welcome; przypadł mi do serca I got to like him; radować czyjeś serce gladden one's heart; radujący serce (widok, historia) heartwarming; ranić czyjeś serce make sb's heart ache; rozdzierać komuś serce rend one's heart, tear one's heart out; rozpierać komuś serce ( o uczuciu) fill one's heart; serce mi krwawi (z jej powodu) my heart is bleeding (for her); serce się kraje my heart breaks l. bleeds; serce mi się wyrywa my heart is willing; serce mi stanęło (ze strachu, podniecenia) my heart missed l. skipped a beat; serce mi zmiękło (z litości) my heart melted (with pity); serce nie sługa the heart wants what it wants; serce podchodzi mi do gardła I've got my heart in my mouth l. throat; serce zabiło mi mocniej l. skoczyło (z radości) my heart leapt (with joy); serce zaczęło mi bić szybciej my heart quickened; sercem jestem z tobą my heart goes out to you; skraść komuś serce steal one's heart; sprawić, że serce komuś szybciej zabije stir sb's blood; to balsam na moje serce it warms the cockles of my heart; to mi szkodzi na serce it's bad for my heart; w głębi serca ( być kimś) at heart; (myśleć, czuć) deep in one's heart, in one's heart of hearts; wkładać w coś dużo serca put one's heart to sth; wziąć sobie coś do serca take sth to heart; z biciem serca with a beating l. pounding heart; z całego serca with all one's heart; (= entuzjastycznie) with heart and hand; ( kochać kogoś) heart and soul; z bólem serca reluctantly; z ciężkim/lekkim sercem with a heavy/light heart; zrobiłem to z ciężkim sercem ( niechętnie) it went very much against the grain with me; z dobrego serca out of the goodness of one's heart; z głębi serca from the bottom of one's heart; złamać komuś serce break sb's heart; z ręką na sercu hand on heart; z ręką na sercu, nie wiem cross my heart, I don't know; żywiej zabiło mi serce my pulse quickened.2. ( dzwonu) tongue, clapper.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > serce
-
10 zakaz
m (G zakazu) ban, prohibition- zakaz prób jądrowych a test ban, a ban on nuclear testing- zakaz palenia a smoking ban- „zakaz palenia” (napis) ‘no smoking’- zakaz podlewania trawników/ogródków a sprinkler/hosepipe ban- całkowity zakaz importu samochodów a total ban on car imports- wprowadzić zakaz czegoś to introduce a ban on sth, to place a prohibition on sth- uchylić a. znieść zakaz czegoś to lift the ban on sth- wydać zakaz czegoś to ban sth- stosować/nie stosować się do zakazu to observe/ignore a ban* * *ban, prohibition"zakaz postoju" — "no waiting"
"zakaz skrętu w lewo/prawo" — "no left/right turn"
"zakaz wjazdu" — "no entry"
"zakaz wstępu" — "no entry"
łamać (złamać perf) zakaz — to break a ban
* * *miban; zakaz palenia no smoking; zakaz postoju no waiting; zakaz skrętu w lewo/prawo no left/right turn; zakaz wjazdu no entry; zakaz wstępu no entry; zakaz zatrzymywania się no parking; przestrzegać zakazu observe a ban; uchylić zakaz lift a ban; wydać zakaz impose a ban, place a ban; złamać zakaz break a ban, breach a ban.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zakaz
-
11 no|ga
f 1. (kończyna) leg- przednie/tylne nogi front legs a. forelegs/hind legs- złamać nogę to break one’s leg- skręcić nogę w kostce to sprain one’s ankle- założyć nogę na nogę to cross one’s legs- siedzieć ze skrzyżowanymi nogami to sit cross-legged- chwiać się na nogach to stagger- ledwo a. z trudem trzymać się na nogach to be about to collapse- trzymać a. utrzymywać się na nogach to keep one’s balance- nie zdołał a. nie umiał utrzymać się na nogach he lost his balance- nogi ugięły się pode mną/pod nią I/she went weak at the knees- iksowate nogi a. nogi w iks knock knees- mieć iksowate nogi to be knock-kneed2. (stopa) foot- palce u nóg toes- deptać komuś po nogach w tańcu to tread a. step on sb’s toes while dancing- powłóczyć nogami to drag one’s feet3. (część stołu, krzesła, przyrządu) leg- stolik/taboret na trzech nogach a three-legged table/stool- stół na jednej a. o jednej nodze a pedestal table4. pot., pejor. (niezaradna osoba) also-ran; basket case pot., obraźl.; (tępak) turkey pot., duffer pot.- zawsze byłem noga z matmy I’ve always been a duffer at maths- postąpił jak noga he blew it pot.- □ noga wykroczna Sport back leg- noga wypadowa Sport leading foot■ do góry nogami topsy-turvy, upside down- świat przewrócony do góry nogami a topsy-turvy world- przewrócić wszystko do góry nogami to turn everything upside down- noga! a. do nogi! (do psa) heel!- chodzić przy nodze a. za nogą [pies] to walk a. follow at a. to heel- do nogi a. co do nogi to the last person- wystrzelali wszystkich co do nogi they wiped out all of them- na drugą nogę! pot. let’s drink another one- na jednej nodze on a. at the double- w nogach łóżka a. posłania at the foot of the bed- w nogę [iść, maszerować] in step- w nogi! run for it!- dali nogę z ostatniej lekcji they bunked off GB pot. a. played hook(e)y from US pot. the last period- trzecia noga pot., żart. a walking stick- wziąć nogi za pas to take to one’s heels- bronić się przed czymś rękami i nogami to resist a. oppose sth- być cały dzień a. nieustannie na nogach to be on the go every minute of the day a. without a break- być jedną nogą w grobie a. na tamtym świecie to be at death’s door, to be on one’s last legs; to have one foot in the grave pot., żart.- robić coś na ostatnich nogach to do sth with one’s last strength- iść a. wlec się noga za nogą to drag one’s feet- iść w nogi [alkohol] to make walking difficult- ledwo powłóczyć nogami a. wlec nogi za sobą to be on one’s last legs- (ze zmęczenia) ledwo a. z trudem trzymał się na nogach (being so tired) he could barely stand- mieć dobre nogi to be a good walker- nakryć się nogami pot. to fall (down) on one’s back- nie móc ruszyć ręką, ani nogą to be too tired to stir- padać a. rzucać się komuś do nóg (na znak czci, wdzięczności) to fall a. drop a. sink to one’s knees before sb; (na znak pokory, oddania) to bend a. bow the a. one’s knee to sb- podciąć komuś nogi [silne wrażenia, emocje] to make sb weak at the knees; (spowodować upadek) to trip sb (up)- postawić kogoś na nogi (finansowo) to provide sb with a firm financial footing; (zdrowotnie) to make sb feel good again- schodzić a. uchodzić nogi do kolan to be exhausted by walking- stanąć mocno na nogach (zdrowotnie) to be back on one’s feet; (finansowo) to establish oneself on a firm financial footing- stanąć na własnych nogach to stand on one’s own (two) feet- ściąć a. zwalić a. zbić kogoś z nóg (pozytywnie) to sweep sb off their feet; (negatywnie) to knock sb off their feet- tracić grunt pod nogami (w konfliktowej sytuacji) to lose ground- traktować kogoś per noga a. per nogam to treat sb in a scornful way- wstać lewą nogą pot., żart. to get out of bed on the wrong side- wyciągać nogi pot. (iść szybciej) to walk with long strides- zmienić nogę to fall into step- zmylić nogę to break step- jesteśmy już/jeszcze jedną nogą na wakacjach our thoughts are already/still on holidays- jesteś tu z nami tylko jedną nogą you’re here with us merely physically but your thoughts are elsewhere- moja/jego noga więcej tu nie postanie I/he will never set foot in this place again- noga się mu/mi powinęła his/my luck has run out- nogi mu/jej odjęło przest. his/her legs are paralysed- nogi odmawiają mi posłuszeństwa my legs fail me- nogi same ją/jego niosą she/he walks effortlessly- nogi wrosły jej w ziemię she was petrified- ziemia a. grunt usuwa mi/nam się spod nóg I am/we are finding myself/ourselves in a precarious situation- żywa noga stąd nie ujdzie no one will get out of here alive- kto nie ma w głowie, ten ma w nogach pot. forgetful people waste more time- ręka rękę myje, noga nogę wspiera przysł. you scratch my back and I’ll scratch yours przysł.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > no|ga
-
12 życie
-a; ntlife; (pot: utrzymanie, wyżywienie) living, living costsżycie osobiste — personal lub private life
życie wieczne — REL eternal life
* * *n.1. ( stan organizmu) life; życie zwierząt/roślin/człowieka animal/plant/human life; życie płodowe fetal life; budzić się do życia (np. o roślinach, opowiadaniu) come to life; życie ledwie się w nim kołacze l. nie pozostało mu wiele życia he is not long for this world.2. (= istnienie, egzystencja) life; ciężkie/łatwe l. lekkie życie hard/easy life; warunki życia living conditions; dawać komuś miesiąc życia (= rokować) give sb a month to live; narażać życie risk one's life; z narażeniem życia at the risk of one's life; uratować komuś życie save sb's life; pierwszy raz w życiu for the first time in one's life; życie intymne love life; życie osobiste l. prywatne private life; życie naukowe scientific life; życie kulturalne cultural life; życie seksualne sexual life; jedwabne życie charmed life l. existence, the good life; kawał życia plenty of time ( of one's life); wstępować na nową drogę życia embark on a new career; jesień życia the autumn of one's life; wiosna życia the spring of one's life; ubezpieczenie na życie life insurance; życie wieczne rel. eternal life; życie pozagrobowe rel. afterlife; życie po śmierci life after death; życie na pełnych obrotach life in the fast lane; życie nocne nightlife; życie to nie bajka life is not a bed of roses; sprawa życia i śmierci a matter of life and death; pan życia i śmierci master of life and death; szkoła życia school of life; walka na śmierć i życie life-and-death struggle, mortal combat; historia wzięta z życia true-life story; do końca życia as long as I live; póki życia as long as life endures; zbliżać się do kresu życia be nearing one's end; za życia in l. during one's lifetime; patrzeć serio na życie treat one's life seriously; być nie do życia be lifeless, be dog-tired; dać znak życia give signs of life; nie dawać znaku życia give no signs of life; darować komuś życie spare sb l. sb's life; kochać kogoś/coś nad życie love sb/sth more than life itself; odebrać komuś życie take sb's life; targnąć się na swoje życie l. odebrać sobie życie take one's life; powołać do życia call into existence; pozostać przy życiu remain alive; pożegnać się z życiem meet one's death l. end; mieć własne życie have a life of one's own; ujść z życiem escape with one's life; utrzymać przy życiu keep alive; usunąć się z czyjegoś życia withdraw from sb's life; używać życia live it up; wchodzić w życie come into force l. effect; wcielać coś w życie put sth into effect; rozpoczynać nowe życie start l. get a new life; turn over a new leaf; get a new lease of life; zakończyć życie end one's life; zatruwać komuś życie be the bane of sb's life; zrobić komuś z życia piekło make sb's life hell; złamać komuś życie ruin sb's life; czyjeś życie wisi na włosku sb's life is hanging by a hair's breadth; dać komuś życie give birth to sb; towarzysz/-ka życia life's companion; składać życie w ofierze sacrifice one's life; poświęcić l. oddać za kogoś/coś życie lay down l. give one's life for sb/sth; poświęcić (swoje) życie komuś/czemuś dedicate one's life to sb/sth; cudem ujść z życiem have a close shave; prowadzić podwójne/cnotliwe/normalne życie live a double/virtuous/normal life; pieskie życie dog's life; rajskie życie the life of Riley; samo życie! that's life!; uciekaj, jeśli ci życie miłe! run for your life!; run for dear life!; życie jak w Madrycie żart. the life of Riley; drogo sprzedać życie sell one's life dearly; miłość czyjegoś życia (= ukochana osoba; t. przen. = pasja) the love of sb's life l. of a lifetime; o mało (co) nie stracić życia come near losing one's life; przez resztę życia for the rest of one's life; człowiek uczy się przez całe życie you l. we live and learn; ustawić kogoś na całe życie set sb up for life; i to ma być życie! przen. what a life!; życie ci ucieka life is passing you by; życie musi toczyć się dalej the show must go on.3. (= energia życiowa, temperament) life, vigor; Br. vigour; on jest bez życia he's lifeless; z życiem with vigour; nabierać życia (o opowieści, filmie) come to life; tchnąć w coś nowe życie breathe new life into sth; żyć pełnią życia live one's life to the full; nigdy w życiu! not on my l. your life!; wystraszyłem się jak nigdy w życiu I was scared half to death.4. (= ruch) activity; tętnić życiem teem with activity.5. pot. (= utrzymanie, wyżywienie) living; środki do życia means of subsistence; brak środków do życia destitution; być bez środków do życia be down at heel; życie ponad stan life beyond one's means; zarabiać na życie earn one's living l. keep; jak on zarabia na życie? what does he do for a living?The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > życie
-
13 serc|e
n 1. Anat., Med. heart- atak/choroba serca a heart attack/disease- bicie jego serca the beat a. beating of his heart, his heartbeat- operacja na otwartym sercu open-heart surgery- przeszczep serca Med. (operacja) a heart transplant- wrodzona wada serca a congenital heart defect- mieć słabe/chore serce to have a weak/bad heart- umrzeć na serce to die of heart failure- on ma serce jak dzwon he has a healthy a. strong heart- od lat jest chory na serce he’s had a heart condition for years- serce waliło mu jak młotem his heart was thumping away like a drum2. sgt (pierś) heart, breast- tulić kogoś do serca to hug sb to one’s breast- upadł, łapiąc się za serce he fell pressing his hand to his heart- złożył przysięgę, kładąc rękę na sercu he took an oath with his hand on his heart3. (usposobienie) heart- człowiek wielkiego serca a. o wielkim sercu a big-hearted a. generous-hearted person- być człowiekiem małego serca a. o małym sercu to be a faint-hearted a. pigeon-hearted person- mieć dobre/miękkie/zimne/nieczułe serce to have a good/soft/cold/hard heart- serce jak kamień a. serce z kamienia a heart of stone- potrzeba nam gorących/ofiarnych serc we need enthustiastic/dedicated people4. książk. (siedlisko uczuć) heart- sekrety jej serca the secrets of her innermost soul- kochać/nienawidzić kogoś całym sercem a. z całego serca to love/hate sb with all one’s heart a. with one’s whole heart- mam serce przepełnione radością/smutkiem my heart brims over with joy/sadness- napełniasz nasze serca dumą/szczęściem you fill our hearts with pride/happiness- myśli, które napełniają serca rodziców strachem thoughts that strike fear in the hearts of parents- on jest bliski/drogi memu sercu he is close/dear to my heart- ta wiadomość uraduje twoje serce the news will gladden your heart- sercem jestem przy was a. z wami my heart goes to you a. is with you- zjednała sobie serce publiczności she won the hearts of the audience- zawsze okazywał nam serce he was always kind-hearted towards us5. sgt (miłość) heart- oddać komuś serce to give one’s heart to sb- zabrać a. skraść komuś serce to steal sb’s heart- zdobyć/podbić czyjeś serce to win/capture sb’s heart- złamać komuś serce to break sb’s heart6. sgt (męstwo) heart- wojownik o lwim sercu a lionhearted warrior- nawoływał towarzyszy, by nie tracili serca he appealed to his companions not to lose heart7. (przedmiot, symbol) heart- serce z piernika/czekolady heart-shaped gingerbread/chocolate- wisiorek w kształcie serca a pendant in the shape of a heart8. (środek) heart- w sercu dżungli/miasta in the heart of a jungle/city9. (w dzwonie) clapper, tongue- □ Serce Jezusa Relig. the Sacred Heart- sztuczne serce Med. artificial a. mechanical heart- Ryszard Lwie Serce Richard of the Lion’s Heart■ do głębi serca [przejąć się, wzruszyć] deeply- jak a. co serce (komuś) dyktuje [mówić, pisać] from the a. one’s heart- od serca [rozmowa, wyznanie, słowa] heart-to-heart; [bić brawo, pomagać] wholeheartedly- przyjaciel/przyjaciółka od serca a bosom friend- w głębi serca [zazdrościć, myśleć, odczuwać] in one’s heart of hearts, deep in one’s heart- w prostocie serca [wierzyć, zwierzać się] naively; [postępować] artlessly- w sercu [uważać, czuć] privately- z biciem a. drżeniem serca a. z bijącym sercem (z niepokojem, niepewnością) with one’s heart in one’s mouth; (ze wzruszeniem) with a lump in one’s throat- z bólem serca with an aching heart- z ciężkim sercem with a heavy heart- z dobrego a. z dobroci serca [pomagać, ofiarować] out of the goodness of one’s heart- ze szczerego serca [wspomagać, poświęcać się] kind-heartedly- z głębi serca [uczucia, życzenia] from the bottom of one’s heart- z otwartym sercem [przyjąć, witać, odnosić się] with an open heart- brać (sobie) coś do serca to take sth to heart- być bez serca a. nie mieć serca to have no heart- chwytać kogoś za serce to tug at sb’s heartstrings- czytać w czyimś sercu to read sb’s thoughts- kamień spadł mi z serca that is a weight off my mind- leży mi na sercu twoje zdrowie/szczęście I have your health/happiness at heart- tyle kłopotów leży mi na sercu I have so many troubles to worry about- mieć gołębie serce to be gentle at heart- mieć serce dla kogoś/do czegoś to be fond of sb/sth- mieć serce jak głaz a. z kamienia, mieć kamienne serce to have a heart of stone- mieć serce na dłoni to have one’s heart in the right place- on co ma w sercu, to w gębie pot. a. na języku he is a person of candour- mieć zajęcze serce to be chicken-hearted a. chicken-livered- mieć złote serce to have a heart of gold- miękko mi się robi koło serca my heart melts- nie mieć serca czegoś zrobić to not have the heart to do sth- nie mam serca powiedzieć jej prawdy I haven’t (got) the heart to tell her the truth- nie mieć serca dla a. do kogoś to dislike sb- nie mam już dla niej serca I don’t like her any more- nie mieć serca do czegoś (nie mieć ochoty) to be lukewarm about sth- on nie ma serca do sportu his heart’s not in sport- nosić a. chować kogoś/coś w sercu to have sb/sth engraved upon one’s heart- otworzyć serce komuś a. przed kimś to open one’s heart to sb, to pour out one’s heart to sb- pójść za głosem serca to follow one’s heart- idź za głosem swojego serca let your heart rule your head- przypaść komuś do serca to take a. catch sb’s fancy- przypadł mi do serca I took an instant liking to him- przypadłeś jej do serca she took a shine to you pot.- serce kraje się a. pęka mi na widok… it breaks my heart to see…- serce o mało nie pękło mu z żalu/tęsknoty his heart almost burst with grief/longing- serce mi krwawi pain rends my heart- serce staje mu w gardle a. podchodzi a. skacze mu do gardła (z niepokoju, obawy) he has his heart in his mouth a. throat; (z podniecenia, wzruszenia) his heart leaps- serce rosło na widok jej zdrowych dzieci it was a joy to see her healthy kids- serce wyrywa się mu do kogoś/czegoś he feels a yearning for sb/sth- serce zamiera mu w piersi his heart skips a. misses a beat- serce zamarło jej z zachwytu she was speechless with delight- trafić a. przemówić do czyjegoś serca to touch sb’s heart- jednym uśmiechem potrafi ująć ją za serce his smile is enough to melt her heart- ukłuć kogoś w serce to pierce sb’s heart (like a dagger)- wkładać w coś (całe) serce to put one’s heart and soul into sth- wkraść się do czyjegoś serca to gain a place in sb’s affections- wyrzucić kogoś z serca to wipe sb out of one’s memory- zdjąć komuś kamień z serca to take a load off sb’s mind- zrzucić kamień z serca to get it off one’s chest pot.- serce nie sługa przysł. the heart knows no masterThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > serc|e
-
14 życi|e
n sgt 1. (proces) life- życie na ziemi life on earth- poszukiwanie form życia w kosmosie the search for life forms in the universe- wiosną budzi się życie in spring everything comes to life2. (egzystencja) life- uratować komuś życie to save sb’s life- zamach na życie cara an attempt on the tsar’s life- pożegnać się a. rozstać się z życiem to depart this life- odebrać sobie życie to take one’s (own) life- stracić życie to lose one’s life- jej syn przypłacił to życiem her son paid for it with his life- ujść z życiem to escape with one’s life- ten błąd kosztował ją życie that mistake cost her her life- oddać za kogoś/coś życie to lay down a. give one’s life for sb/sth książk.- pozostawać przy życiu to remain alive- lekarze utrzymywali pacjenta przy życiu przez dwie doby the doctors managed to keep the patient alive for two days- tylko praca trzyma go przy życiu work is the only thing that keeps him going pot. a. keeps him alive- nieliczni pasażerowie pozostali przy życiu the few surviving passengers3. (okres od narodzin do śmierci) life, lifetime- nigdy w życiu nie widziałam czegoś takiego I’ve never seen anything like it (in my life)- już za życia był postacią legendarną he was a legend in his own lifetime- za życia babci to było nie do pomyślenia it was unthinkable in grandma’s time- kalendarium życia poety significant dates in the poet’s life- całe swoje dorosłe życie spędził w tym mieście he spent his entire adult life in this town- cieszyć się życiem to enjoy life- używać życia to live life to the full- ułożyć sobie życie na nowo to make a new life for oneself- nadawać sens czyjemuś życiu to give sb’s life meaning- styl życia a lifestyle, a way of life- szkoła przystosowuje dzieci do życia the purpose of a school is to adjust children to social life- życie duchowe/seksualne/zawodowe sb’s spiritual/sex/working life- wtrącać się w czyjeś życie to interfere in sb’s affairs a. life- urządzić sobie życie to arrange one’s life- mieć łatwe/trudne życie to have an easy/a hard life- życie go nie rozpieszcza his life is not all roses4. (utrzymanie) living- zarabiać na życie to earn a living, to make one’s living- zarabia na życie malowaniem portretów he makes his living painting portraits- poziom życia the standard of living, living standards- ludzie pozbawieni środków do życia people deprived of a means of livelihood- ledwo mu starcza na życie he barely has enough to live on- życie w stolicy jest bardzo drogie life in the capital is very expensive- pieniądze na życie housekeeping (money)5. (rzeczywistość) (real) life- tak jest w teorii, ale nie w życiu that’s how it is in theory, but not in practice a. real life- zupełnie nie zna życia he’s totally inexperienced- historia z życia wzięta a true-life story6. (witalność) life, energy- być pełnym życia to be full of life a. vigour- tryskać życiem to be bursting with energy- z życiem, panowie! look lively, men! pot.7. (ruch) life- miasto od świtu tętni a. kipi życiem the city pulsates with life from the crack of dawn- po latach zastoju życie budzi się w tutejszych miasteczkach after years of stagnation the local villages are coming (back) to life8. (środowisko) life- poznać życie mieszkańców/szlachty to learn about the life of the locals/nobility- życie publiczne/społeczne/kulturalne public/social/cultural life9 (funkcjonowanie) life- średni czas życia samochodu the average life of a car- państwo nie może utrzymywać przy życiu nierentownych przedsiębiorstw the state can’t keep unprofitable companies alive- □ nocne życie miasta the city’s nightlife- życie intymne sb’s love life- życie osobiste a. prywatne private life- życie wieczne Relig. eternal a. everlasting life- brać życie lekko to be light-hearted- brać życie na serio a. patrzeć poważnie na życie to take life seriously- być bez życia to be lifeless- być czyimś życiem książk. to be sb’s life- być nie do życia (być słabym) to be half dead a. more dead than alive; (być niezaradnym) to not be cut out for this life a. world; (o mieście) to be impossible a. hard to live in- dać komuś życie książk. to give sb the gift of life- dać znak życia (napisać list) to drop a line- darować komuś życie książk. to spare sb’s life- jeśli ci życie miłe książk. if you value your life- w szkole nie miał życia, koledzy go szykanowali pot. he had a hard a. tough time at school, he was bullied all the time- mężczyzna/kobieta mojego życia the man/woman in my life- mieć święte życie to live a. lead the life of Riley pot.- mieć własne życie to have a life of one’s own, to live one’s own life- ma życie usłane różami his life is a bed of roses- nie zaznać a. zakosztować życia to not taste life- póki życia przest. until a. to the end of one’s days- przypłacić a. okupić coś życiem książk. to pay for sth with one’s life, to lay down a. give one’s life for sth- samo życie that’s life, such is life- sprawa a. kwestia życia i śmierci a matter of life and death- szkoła życia książk. school of hard knocks- tchnąć w coś życie książk. to breathe (new) life into sth- usunąć się z czyjegoś życia książk. to part company with sb- wchodzić w życie [młodzież, nastolatek] to leave home; [ustawa, przepis] to come into a. to take effect- wprowadzić a. wcielić coś w życie to bring a. put sth into effect- złamać sobie/komuś życie to make one’s/sb’s life a misery- życie się ledwie w nim kołacze he’s ready to give up the ghostThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > życi|e
-
15 nadłam|ać
pf — nadłam|ywać impf (nadłamię — nadłamuję) Ⅰ vt (ułamać kawałek) to break off (a bit a. a piece of); (złamać częściowo) to break (partially), to fracture- nadłamana gałąź/deska a partly broken branch/plank- nadłamał kawałek placka i zjadł go he broke off a bit of the pie and ate it- nadłamał sobie ząb he chipped his toothⅡ nadłamać się — nadłamywać się (odłamać się) to chip; (pęknąć) to break (partially), to fracture- nadłamał mi się ząb I’ve chipped my tooth- gałąź nadłamała się pod ciężarem śniegu the branch cracked under the weight of the snow- podczas upadku nadłamało mu się żebro he fractured his rib in the fallThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > nadłam|ać
-
16 sł|owo
Ⅰ n 1. (wyraz) word- polskie/obce słowo a Polish/foreign word- proste/banalne słowa simple/banal words- słowa otuchy/skargi words of encouragement/complaint- słowa prawdy the truth- powiedzieć komuś kilka a. parę słów prawdy to tell sb a few home truths- powiedzieć komuś kilka słów do słuchu to give sb a piece of one’s mind- dobór słów the choice of words- oszczędność słów economy of words- znaczenie słowa the meaning of a word- poznawać nowe słowa to learn new words- brak mi słów, żeby wyrazić swoją wdzięczność/moje oburzenie I’m at a loss for words to express my gratitude/my outrage- chwytać a. łapać kogoś za słowa to trip sb up- starannie dobierać a. odmierzać słowa to choose one’s words very carefully- połykać słowa to mumble- nie przebierać w słowach to not mince one’s words- opowiadać coś własnymi słowami to relate sth in one’s own words- rozumieć się w pół słowa to understand one another instantly- od słowa do słowa zgadało się, że chodziliśmy do tej samej szkoły one thing led to another and it turned out that we went to the same school- przejść od słów do czynów to move from words to action- czyny przemawiają głośnej niż słowa actions speak louder than words- skończyło się na słowach it was just talk- ująć coś w słowa to express sth in words- wpaść komuś w słowo to interrupt sb in mid-sentence- wepchnąć komuś słowa w gardło to make sb swallow their words- słowa grzęzną mu/jej w gardle he/she chokes on words- nie lubię wielkich słów I don’t like big talk- w krótkich słowach a. w paru słowach podsumowała dyskusję she summed up the discussion briefly a. in a few words- w liście nie było ani słowa o pieniądzach in the letter there was no mention of money- wyszedł bez słowa he left without saying a word- czy mogę zamienić z tobą kilka słów? may I have a word with you?- pozwól na słowo come here, I’d like to have a word with you- mam do ciebie słowo there’s something I’d like to tell you- słowo mówione/drukowane/pisane the spoken/printed/written word- żywe słowo live words- mieć dar słowa to have the gift of the gab; to have kissed the blarney stone pot.- mistrz słowa a master of words- wolność słowa freedom of speech- słowo wiążące Teatr a linking commentary- dać/złamać słowo to give/break one’s word- dotrzymać słowa to keep one’s word- trzymać kogoś za słowo to take sb at his word- ręczyć za coś słowem to swear by sth- uwierzyć komuś na słowo to trust sb’s word- „nikomu nie powiesz, słowo?” – „słowo” ‘you won’t tell anybody, promise?’ – ‘promise’- być z kimś po słowie przest. to be engaged to sb- zwrócić komuś słowo przest. to break the engagement- słowo honoru! I swear!, I’m giving you my word of honour!- obiecuję zwrócić tę książkę pod słowem honoru I promise on my honour to return this book- ten guzik/ta półka trzyma się tylko na słowo honoru pot., przen. this button/shelf is hanging on by a prayer- wierzę ci na słowo I’ll take your word for that- słowo daję, widziałam go na własne oczy believe me, I saw him with my very own eyes- no, słowo daję! nie przesadzaj! pot., iron. my foot! stop exaggerating!- masz rację, święte słowa you’re right, wise words- moje słowa puszczał mimo uszu he turned a deaf ear to what I said- wspomnisz moje słowa mark my words!2. (tekst utworu) lyrics- „muzyka i słowa…” ‘music and lyrics by…’- muzyka do słów znanej poetki music to the words by a well-known poet- w połowie piosenki zapomniałam słów in the middle of the song I forgot the lines- □ słowo boże Relig. word of God- słowo wstępne preface, foreword■ usłyszeć od kogoś dobre słowo to hear a kind word from sb- być spragnionym dobrego słowa to long for a kind word- nie można złego słowa o nim powiedzieć you can’t praise him enough, you can’t find a bad word to say about him- jednym słowem in a word- ostatnie słowo skazańca a convict’s last words- nie będę czekał dłużej niż miesiąc, to moje ostatnie słowo I will not wait longer than a month, that’s final- czy to twoje ostatnie słowo (w tej sprawie)? is that your last word (on the matter)?- ten artysta nie powiedział jeszcze swojego ostatniego słowa this artist hasn’t said his last word yet- ostatnie słowo techniki the last word in technology- powtórzyć coś słowo w słowo to repeat sth word for word a. verbatim- słowo się rzekło, kobyłka u płotu przysł. you can’t go back on your word nowThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > sł|owo
-
17 wyłam|ać
pf — wyłam|ywać impf (wyłamię — wyłamuję) Ⅰ vt (odłamać, złamać) to break (off) [drzewa]; to break [ząb]; to break away [deskę, pokrywę]; to push in, to break down [drzwi] Ⅱ wyłamać się — wyłamywać się 1. (wypaść) [szczebel] to break; [deska, ząb] to break off; [krata, zamek, zawias] to give way 2. przen. (zachować się inaczej) [członek partii, związku] to break rank(s) 3. przen. (uwolnić się) to break free (spod czegoś from sth); to break out (z czegoś of sth)- wyłamać się z konwencji to break with convention■ wyłamywać palce (ze stawów) to crack one’s knucklesThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > wyłam|ać
-
18 duch
m 1. (zjawa) ghost, spirit- duch zamordowanego rycerza the ghost of a murdered knight- historie o duchach ghost stories- wywoływać duchy to conjure up ghosts a. spirits- bać się duchów to be frightened of ghosts- wierzyć w duchy to believe in ghosts a. spirits- w duchy wierzysz!iron. you must be joking, are you kidding?2. Mitol., Relig. spirit- duchy przodków ghosts of ancestors- dobre/opiekuńcze duchy good/tutelary spirits- duch Boży Bibl. the spirit of God- duch nieczysty Bibl. unclean spirit- on jest twoim złym duchem he’s a bad influence on you3. Relig. (dusza) soul- ubodzy duchem Bibl. the poor in spirit- oddać ducha (Bogu)książk. to die- wyzionąć ducha pot. to give up the ghost- upał był taki, że mało ducha nie wyzionąłem a. że myślałem, że ducha wyzionępot. it was so hot I thought I was going to drop dead a. give up the ghost on the spot pot.- leżeć bez ducha to lie (as if) lifeless- paść bez ducha to collapse4. Filoz. (przeciwieństwo materii) spirit 5. sgt (psychika) spirit, mind; (nastrój) spirits pl- wolny/niespokojny duch a free spirit- przymioty czyjegoś ducha the attributes of sb’s spirit- pogoda ducha cheerfulness- być pokarmem dla ducha to be good for the soul- w duchu [wierzyć, sądzić, uważać] in one’s heart of hearts- śmiać się w duchu to laugh up one’s sleeve- w głębi ducha in one’s heart of hearts- nieobecny duchem miles away przen.- młody duchem young at heart- osoba małego/wielkiego ducha a narrow-minded/a generous-spirited person- podnieść kogoś na duchu to raise sb’s spirits- tracić ducha a. upadać na duchu to lose heart- jest mi raźniej na duchu my spirits have risen- jest im ciężko na duchu they are in low spirits, their spirits have sunk6. (nastawienie) spirit- duch współpracy/wspólnoty team/community spirit- mieć w sobie ducha przekory to be a contradictory soul- okazywać ducha walki/współzawodnictwa to show a fighting/competitive spirit- robić coś w duchu optymizmu/pokory/przebaczenia to do sth in a spirit of optimism/humility/forgiveness- w duchu społecznym/patriotycznym in a public-spirited/patriotic way7. sgt (odwaga) spirit- człowiek wielkiego/małego ducha a faint-hearted/courageous person a. individual- okazać hart ducha to show spirit- złamać czyjegoś ducha to break sb’s spirit- tracić ducha to lose spirit a. heart- upadać na duchu to become dispirited- nabrać ducha to recover one’s courage8. sgt (kultury, społeczności) spirit (czegoś of sth); (języka, narodu, epoki) genius książk. (czegoś of sth)- duch liberalizmu/chrześcijański liberal/Christian spirit- duch czasu the spirit of the times a. age- iść z duchem czasu to move with the times- w duchu lat 60. in the spirit of the 1960s- przestrzegać ducha prawa/umowy to be in the spirit of the law/agreement- złamano ducha ustawy the law has been broken in spirit- przekład nie oddaje ducha oryginału the translation is not true to the original a. is not in the spirit of the original9. (osoba) genius- □ Duch Święty Relig. the Holy Spirit a. Ghost- wszelki duch (Pana Boga chwali) as I live and breathe!- ani żywego ducha not a soul- nowy duch wstąpił w a. ożywił kogoś sb has taken heart* * *-a; mDuch Święty — REL Holy Spirit lub Ghost
podnosić (podnieść perf) kogoś na duchu — to cheer sb up, to raise sb's spirit
* * *ma1. (= wnętrze człowieka) spirit, soul, mind; okazać hart ducha demonstrate l. display l. show fortitude; spokój ducha ease l. peace of mind; w skrytości ducha secretly, deep inside one's mind l. heart; w duchu inwardly; w głębi ducha secretly, inwardly; jesteś jeszcze młody duchem you're still young at heart, your mind is still young; teraz mi raźniej na duchu I am cheered l. heartened now; przebywać gdzieś (daleko) duchem be absent-minded, be engrossed in one's thoughts, seem to be far away.2. fil., rel. soul, spirit, ghost; zły duch (= diabeł) devil, Satan; (= osoba) jinx, evil spirit l. genius; dobry duch good spirit; duchy opiekuńcze attendant spirits; oddać Bogu ducha give up the ghost; Bogu ducha winien as innocent as a (new-born) babe; wszelki duch Pana Boga chwali! God! You scared the living daylights out of me!; (God) bless my soul!; where the devil did you come from?!; nie było tam żywego ducha there wasn't a (living) soul there; wyzionąć ducha give up the ghost; upaść bez ducha fall lifeless, drop breathless; ledwie się duch w nim kołacze he is on his last legs; Duch Święty rel. the Holy Spirit l. Ghost.3. (= zjawa) ghost, spirit; wywoływać duchy conjure (up) spirits, evoke spirits; zniknąć jak duch disappear like a ghost.4. (= usposobienie) spirit; człowiek wielkiego ducha big-hearted person; niespokojny duch restless spirit; buntowniczy duch rebellious spirit.5. (= nastrój) spirit, atmosphere, climate; spotkanie odbyło się w duchu pojednania meeting was held in a spirit l. an atmosphere of reconciliation; duch czasów spirit of the times; iść z duchem czasu keep up with the times; duch narodowy national spirit.6. (= zapał) spirit; brak wam ducha! you're lacking spirit!; dodać komuś ducha walki hearten sb, get up sb's courage; podnieść kogoś na duchu cheer sb up, raise l. lift sb's spirits; nabrać ducha muster courage, be heartened; odebrać komuś ducha break sb's spirit, take the heart out of sb; nowy duch wstąpił we mnie I recovered my courage, I recovered my will to act; nie traćcie ducha don't lose heart; upadać na duchu lose heart.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > duch
-
19 kark
m (G karku) nape (of one’s neck); (szyja) neck- byczy kark a bull neck- znamię na karku a birthmark on the nape of sb’s neck- skręcić komuś kark to break sb’s neck; przen. to wring sb’s neck■ mieć coś na karku pot. to have sth on one’s hands- mieć a. dźwigać sześćdziesiątkę/siedemdziesiątkę na karku to be in one’s sixties/seventies- mieć kogoś na karku pot. (być ściganym) to have sb breathing down one’s neck pot.; (zajmować się) to have sb on one’s hands pot.- mieć miękki a. giętki kark to be submissive- mieć sztywny kark to be inflexible, to be stiff-necked- nadstawiać karku za kogoś/coś to risk one’s neck for sb/sth- podnieść a. prostować kark to rebel- siedzieć komuś na karku pot. (być kłopotem) to be a burden to sb; (poganiać) to breathe down sb’s neck- ciotka z Australii zwaliła mi się na kark pot. I’ve been saddled with my aunt from Australia- zwalili jej na kark piątkę dzieci pot. they’ve saddled her with the job of looking after five kids- jego pomysły zawsze ściągają nam biedę na kark pot. his ideas always get us in(to) trouble- wsiąść komuś na kark pot. to be in hot pursuit of sb, to be hot on sb’s trail- wziąć sobie kogoś/coś na kark pot. to saddle oneself with sb/sth pot.; to take sb/sth on- wzięła sobie na kark taką ofermę! pot. she saddled herself with a total loser!- złamać a. skręcić kark to break one’s neck- obyś kark skręcił! pot. damn you!- złamania karku! pot. break a leg!* * *pędzić na złamanie karku — to run lub rush headlong
* * *mi1. nape (of the neck); pędzić na złamanie karku run l. rush headlong; mieć głowę na karku have one's head screwed on; mieć sztywny kark be stiff-necked; mieć kogoś/coś na karku be bothered l. pestered by sb/sth; nadstawiać za kogoś/coś karku risk one's neck for sb/sth; ukręcić czemuś kark put an end to sth; skręcić kark break one's neck; ugiąć przed kimś karku bend low before sb; na karku pot. (o czymś, co nadchodzi, zbliża się) approaching, imminent.2. zool., anat. nucha.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > kark
-
20 wpół
Ⅰ adv. 1. (na środku) [rozedrzeć, złamać] in half- kartka złożona wpół a piece of paper folded in half a. in two- zgiąć się wpół to bend double- w pozycji wpół zgiętej szukał czegoś w dolnej szufladzie bent over double, he was looking for something in the bottom drawer- trzymał ją wpół he held her round her waist- objęła go wpół she put her arms round his waist2. (częściowo) half- wpół uwierzyć w coś to half believe sth- na wpół przytomny half conscious, semi-conscious- na wpół upieczony half-baked- na wpół żywy half-dead- na wpół żywy z głodu half-starved- na wpół poważna propozycja a half-serious suggestion- na wpół przezroczysty semi-transparent, translucent- uśmiechnął się na wpół drwiąco he smiled half mockinglyⅡ praep. half- o wpół do czwartej at half past three- „która godzina?” – „wpół do dziewiątej” ‘what’s the time?’ – ‘half past eight’Ⅲ wpół- w złożeniach half-, semi-* * *adv* * *adv.1. (= pośrodku) half-way; o wpół do trzeciej at half past two; trzymać kogoś wpół hold sb round their waist; zgiąć się wpół bend double, double up.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > wpół
- 1
- 2
См. также в других словарях:
złamać się — {{/stl 13}}{{stl 17}}ZOB. {{/stl 17}}{{stl 7}}łamać się I {{/stl 7}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
złamać — dk IX, złamaćmię, złamaćmiesz, złam, złamaćał, złamaćany 1. «nacisnąwszy, przycisnąwszy, uderzywszy rozdzielić, rozerwać coś na (dwie) części; przełamać, rozłamać» Złamać nartę. Złamać kij, laskę. Złamać pieczęć. Wicher złamał drzewo. Złamana… … Słownik języka polskiego
złamać [skręcić] kark — {{/stl 13}}{{stl 8}}pot. {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} zabić się; ulec poważnemu wypadkowi : {{/stl 7}}{{stl 10}}Spadł z drabiny i złamał sobie kark. {{/stl 10}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}2. {{/stl… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
złamać — Złamany we dwoje «mający postać pochyloną, zgiętą ku ziemi»: Cofała się, nie mogąc od tego widoku oderwać oczu, aż potknęła się o stopień, a złamana we dwoje sylwetka nieznajomego klęczącego księdza znikła. W. Odojewski, Zasypie. Coś (jest)… … Słownik frazeologiczny
łamać się — I – złamać się {{/stl 13}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} pękać, rozpadać się na dwie lub więcej części pod wpływem nacisku, uderzenia itp.; być łamanym : {{/stl 7}}{{stl 10}}Lód łamie się pod ciężarem sań. Gałąź złamała… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
rozlatywać się — 1) Przestać działać; psuć się Eng. To fail or become inoperative; to fall into destruction 2) Silnie w coś uderzyć lub przewrócić się Eng. To forcefully hit against something or collapse 3) Złamać się lub popsuć Eng. To get broken or damaged … Słownik Polskiego slangu
rozpieprzać się — 1) Przestać działać; psuć się Eng. To fail or become inoperative; to fall into destruction 2) Silnie w coś uderzyć lub przewrócić się Eng. To forcefully hit against something or collapse 3) Złamać się lub popsuć Eng. To get broken or damaged … Słownik Polskiego slangu
rozpierdalać się — 1) Przestać działać; psuć się Eng. To fail or become inoperative; to fall into destruction 2) Silnie w coś uderzyć lub przewrócić się Eng. To forcefully hit against something or collapse 3) Złamać się lub popsuć Eng. To get broken or damaged … Słownik Polskiego slangu
rozpierdzielać się — 1) Przestać działać; psuć się Eng. To fail or become inoperative; to fall into destruction 2) Silnie w coś uderzyć lub przewrócić się Eng. To forcefully hit against something or collapse 3) Złamać się lub popsuć Eng. To get broken or damaged … Słownik Polskiego slangu
rozpierniczać się — 1) Przestać działać; psuć się Eng. To fail or become inoperative; to fall into destruction 2) Silnie w coś uderzyć lub przewrócić się Eng. To forcefully hit against something or collapse 3) Złamać się lub popsuć Eng. To get broken or damaged … Słownik Polskiego slangu
rozwalać się — 1) Przestać działać; psuć się Eng. To fail or become inoperative; to fall into destruction 2) Silnie w coś uderzyć lub przewrócić się Eng. To forcefully hit against something or collapse 3) Złamać się lub popsuć Eng. To get broken or damaged … Słownik Polskiego slangu